Αδελφοί Εμμανουήλ
Τα αδέλφια Ιωάννης και Παναγιώτης Εμμανουήλ από την Καστοριά
υπήρξαν συνεργάτες του Ρήγα Φεραίου και μαρτύρησαν μαζί του.
Ιστορικό
Σχετικά με τα δύο αδέλφια Ιωάννη και Παναγιώτη Εμμανουήλ οι πληροφορίες μας είναι περιορισμένες.
Γεννήθηκαν στην Καστοριά αντίστοιχα το 1774 και 1776, όπου πήραν και τα πρώτα τους γράμματα. Ο Ιωάννης συνέχισε την εκπαίδευσή του στο ελληνικό σχολείο της Πέστης κοντά στο σοφό δάσκαλο και θείο του Γ. Λεόντιο, όπου διδάχθηκε αρχαία ελληνικά και λατινικά. Παράλληλα έμαθε τα γερμανικά, ενώ παρακολούθησε και μαθήματα φιλοσοφίας. Το 1792 πήγε στη Βιέννη, όπου εμπορευόταν ο πατέρας του και γράφτηκε στην ιατρική σχολή. Την ίδια χρονιά έφθασε στη Βιέννη και ο αδελφός του Παναγιώτης, ο οποίος σπούδασε για δύο χρόνια λογιστικά και στη συνέχεια εργάστηκε ως καταστιχάριος (λογιστής) στο μεγάλο εμπορικά οίκο του Ευστ. Αργέντη από τη Χίο.
Ο Ρήγας Βελεστινλής ή Φεραίος
Σχετικά με τη ζωή και το έργο του Ρήγα Φεραίου, αν και ασχολήθηκαν πολλοί ερευνητές, υπάρχουν ακόμη ορισμένα κενά. Γεννήθηκε το 1757 στο Βελεστίνο, χωριό του θεσσαλικού κάμπου, όπου το χειμώνα διαχείμαζαν Βλάχοι νομάδες κτηνοτρόφοι από την Πίνδο και τον Γράμμο. Τα πρώτα του γράμματα πήρε στο σχολείο της Ζαγοράς του Πηλίου, το οίκημα του οποίου διατηρείται μέχρι σήμερα λίγο έξω από το χωριά. Στη συνέχεια φοίτησε στην ξακουστή Σχολή των Άμπελακίων, απ’ όπου επέστρεψε και εργάστηκε ως δάσκαλος στον Κισσό του Πηλίου. Γνώρισε τον κόσμο των λογίων του Διαφωτισμού, που δρούσαν τότε σε διάφορες πόλεις της Κεντρικής Ευρώπης και ανέπτυξε ριζοσπαστικές και προωθημένες απόψεις για την πολιτική και την ελευθερία των λαών. Θεωρείται εθνομάρτυρας και πρόδρομος της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
Η δράση τους
Τα δύο αδέλφια σύντομα γνωρίστηκαν με τον Ρήγα Φεραίο και ασπάστηκαν τις επαναστατικές του ιδέες για αποτίναξη της πατρίδας τους από τον τουρκικό ζυγό. Στη διάρκεια των σπουδών του στη Βιέννη ο Ιωάννης δημοσίευσε, κατ’ εντολή του Ρήγα, ένα βιβλίο με τίτλο: Εγκόλπιον των νέων. σχετικό με τη διαπαιδαγώγηση της νεολαίας. Η κατάσταση που επικρατούσε τότε στη Βιέννη ήταν δύσκολη, καθώς την προηγούμενη χρονιά είχε ξεσπάσει η Γαλλική Επανάσταση, που ερχόταν σε αντίθεση με τον ηγεμονισμό της Αυστροουγγαρίας. Μετά από προδοσία, ο Ρήγας Φεραίος, συλλαμβάνεται από την αυστριακή αστυνομία και μεταφέρεται σιδηροδέσμιος στις φυλακές της Βιέννης. Μαζί του συλλαμβάνονται και φυλακίζονται επτά σύντροφοι του, ανάμεσα τους και οι αδελφοί Ιωάννης και Παναγιώτης Εμμανουήλ.
Στις 29 Απριλίου 1798 η αυστριακή αστυνομία, συνοδεία στρατιωτικού αποσπάσματος, τους παραδίδει στον Τούρκο καϊμακάμη του Βελιγραδίου. Φυλακίζονται στον τρομερό πύργο Νεμπόισα που ήταν για βαρυποινίτες. Στις 24 Ιουνίου 1798, με φιρμάνι του σουλτάνου, ο Ρήγας μαζί με τους συντρόφους του θανατώνονται με στραγγαλισμό και τα πτώματά τους ρίχνονται στο Δούναβη.
